Yüzyılın felaketi olan Kahramanmaraş'ta 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından bina dayanıklılık testlerine olan ihtiyaç %100 arttı. Bina dayanıklılık testleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen kuruluşlara uygulanabilir. Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı'nın internet sitesinde doğrudan merkezi yönetime bağlı belediyeler, ticaret meslek odaları, kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve şirketler risk testi raporu için başvuruda bulunabilir. Belediyeler ise betondan numune alarak tarama testleri yapabilmekte ve kısa süre içerisinde risk değerlendirme raporu düzenleyebilmektedir.
'APARTMANDA KARAR ALINMASI GEREKMİYOR'
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç, risk yapısı testi ile ilgili olarak şu şekilde konuşuyor:
"Binasının riskli olduğunu düşünen herkes, 6306 Sayılı Kentsel Yenileme Kanunu'na göre riskli bina tespit edebiliyor. Apartmanda karar almaya, genel kurul yapmaya gerek yok. Kişi hissesi ne olursa olsun binasını karot yaptırabilir. .
RİSKLİ BİNA İÇİN 2 YOL
İtirazlı veya itirazsız Riskli bina nihai olarak belirlendikten sonra, inşa etmenin 2 yolu vardır. Güçlendirmek isteyenlerin bağımsız bölümlerin 4/5 çoğunluğu tarafından onaylanması ve güçlendirme karar toplantısı yapılması gerekir. Belediye 4/5 kararı ile tadilat ruhsatı vermek zorundadır.
RİSKLİ YAPININ YIKILIP YENİDEN YAPILMASINI İSTEMEYENLER DİKKAT!
Yıkım ve yeniden yapım kararına katılmayanların üçte birine ihtar, üçte ikisine de ihtar verilerek karara katılmaları için 15 gün süre verilecek. Bu süre içinde karara katılmaması halinde hisseleri 15. günden sonra açık artırma ile satılır. Kimse imzalama demiyor, inanmayın eviniz satılır.
Takviye kararına katılmayan malikler için kat mülkiyeti kanununa göre ödenecek bedele aylık %5 ve yıllık %60 kanuni faiz uygulanır. Yani 100.000 liralık ödeme güçlendirilebilse de, karşı çıkarsa 160.000 lira ve avukatlık ücreti ödemesi gerekecek.
GÜÇLENDİRME İÇİN RİSK KESİNLEŞMELİ
Güçlendirme için riskli yapının bitirilmesi, kat malikleri ile toplantıya çağrılması, 4/5'te karar verilmesi ve belediyeye başvurulması gerekiyor. Kaymakamlıklar bu süreci tamamlayan daireleri reddedemez. Binasını yıkıp yeniden yapmak isteyenler kat karşılığı veya (dilerlerse) 2/3 arsa payı çoğunluğu kararına göre fiyat karşılığında yapabilirler. Karşılığında ise 600.000 liraya kadar konut faizinin yüzde 6'sını, işyeri faizinin ise yüzde 4,5'ini devlet ödeyecek ve binada 5 daire olacak.
GÜÇLENDİRME YAPANA KREDİ FAİZ DESTEĞİ
Takviye isteyenler, takviye kredisine devletin yüzde 6 faiz ödemesi şartıyla 240 bin lira alabiliyor. Kredi faiz desteği sadece bakanlık ile anlaşması olan bankalara verilmektedir.
Binalarını riske atmak için riskli yapıları tespit etmek isteyenlere hiçbir şey engel olamaz. Tehlikeli yapıların tespit edilmesini engelleyenler suç sayılıyor.