SGK Uzmanı İsa Karakaş, son yıllarda sıkça gündeme gelen SGK borç yapılandırmaları hakkında önemli açıklamalarda bulundu. 2021 yılında yapılan SGK borç yapılandırmasından sadece iki yıl sonra, 2023 yılında 7440 sayılı Kanun ile yeni bir yapılandırma kanununun çıkarılmasının ardından yurttaşların borç yapılandırma beklentilerinin giderek arttığına dikkat çeken Karakaş bu beklentilerin nedenlerini ve gelecekteki olası gelişmeleri değerlendirdi.
YAPILANDIRMA KANUNLARI ART ARDA GELİYOR
Son 15 yılda hemen her yıl veya iki yılda bir yapılandırma kanunlarının çıkarıldığını belirten Karakaş, en son 2021 yılında gerçekleştirilen SGK borç yapılandırmasından 2 yıl geçmeden 12 Mart 2023'te yayımlanan 7440 sayılı Kanun ile yeniden bir yapılandırma düzenlemesi yapıldığını ifade etti. Karakaş, bu düzenlemelere rağmen başta esnaf ve sanatkârlar olmak üzere SGK ve Maliye borçluları, emeklilik hazırlığı yapanlar ve diğer yurttaşların SGK borçlarının yeniden yapılandırılmasını talep ettiklerini aktardı.
Karakaş, “Yurttaşlar sosyal medya hesaplarımıza ve gazetemize sıkça sorular göndererek SGK ve genel sağlık sigortası borçlarının ne zaman yeniden yapılandırılacağını soruyor. Bu, güncel bir beklenti haline gelmiş durumda” dedi.
EKONOMİK SIKINTILAR ARTAN BEKLENTİLERİ TETİKLEDİ
Karakaş, 2023 yılında yaşanan ekonomik daralmanın, yüksek faiz oranlarının ve sıkı para politikasının borçluların beklentilerini artıran temel etkenler olduğunu belirtti. Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik şartlar nedeniyle yurttaşlar, borçlarını ödeyemediği için yeniden yapılandırma taleplerini dile getiriyorlar. Özellikle faiz oranlarının yüksekliği ve kamu borçlarının artırılması, mağduriyetlere yol açarak borç yapılandırması beklentilerini daha da güçlendirdi.
Karakaş, “Ekonomik sıkıntılar ve yüksek faizler nedeniyle yurttaşlar, kamu borçlarının yeniden yapılandırılmasını talep ediyor. Merkez Bankası’nın faiz oranlarını yüzde 50 seviyelerine çıkarması, kamu borçlarına uygulanan gecikme zammının da fahiş boyutlara ulaşmasına yol açtı. Bu durum, borçluların mağduriyetlerini artırarak, yapılandırma beklentilerini yükseltti” dedi.
BAĞ-KUR’LU EYT’LİLER VE ESNAFIN DURUMU
Karakaş, yapılandırma beklentilerinin yalnızca SGK borçlarıyla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda Bağ-Kur’luların emeklilik süreçlerini de ilgilendirdiğini vurguladı. 2023 yılında çıkarılan EYT Kanunu ile SSK’lıların emekli olduğunu, ancak Bağ-Kur’luların borçları ve yüksek ihya maliyetleri nedeniyle emekli olamadığını belirtti. Ayrıca, söz verilen prim eşitleme vaadinin yerine getirilmediğini, bunun da Bağ-Kur’lu yurttaşlar arasında büyük mağduriyetlere yol açtığını ifade etti.
“Bağ-Kur’lu yurttaşlarımız, özellikle esnaf ve sanatkârlar, emeklilik hakkını kazanabilmek için borçlarının yapılandırılmasını bekliyor. Bu grupta, prim borçları ve diğer borçların düzenlenmesiyle emeklilik hakkı elde edilmesi önemli bir çözüm olabilir” dedi.
2021 YAPILANDIRMASININ ÖZLEMİ
2021 yılında gerçekleştirilen yapılandırmanın, özellikle Bağ-Kur’lular ve EYT’liler için önemli fırsatlar sunduğunu söyleyen Karakaş, bu düzenlemede sigortalılık sürelerinin ihya edilerek, prim borçlarının ödenmesi yoluyla birçok yurttaşın emeklilik hakkı kazandığını belirtti. Ancak, 2023’te yapılan düzenlemede bu uygulamanın yer almadığını ve bunun Bağ-Kur’lu EYT’liler için mağduriyet oluşturduğunu vurguladı. Karakaş, 2025 yılına sayılı günler kala, özellikle Bağ-Kur’luların bu konuda beklentilerinin arttığını söyledi.
KREDİ İLE EMEKLİLİK VE YAPILANDIRMA İHTİMALLERİ
Karakaş, 2021 yılında yapılan SGK borç yapılandırmasıyla birlikte, Sosyal Güvenlik Kurumu ile kamu bankaları arasında yapılan protokollerle kredi imkânlarının sağlandığını, bunun da çok sayıda yurttaşın emeklilik hakkı kazanmasına olanak tanıdığını belirtti. Kredi ile emeklilik hakkı kazanabilmek için, birikmiş prim borçlarını ödeyen sigortalılara 4/1-b ve 4/1-a kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmasının mümkün hale geldiğini vurguladı.
Ancak, mevcut durumda yeterli prim borcu bulunan ancak ödeme yapamayacak durumda olan yurttaşlar, bu tür fırsatlar için yapılandırma kanununu bekliyor.
2025’TE YENİ YAPILANDIRMA BEKLENTİSİ
Karakaş, 2025 yılına yönelik beklentilerin yüksek olduğunu belirterek SGK ve genel sağlık sigortası borçlarının ne zaman yeniden yapılandırılacağı sorusuna da yanıt verdi. Şu anda SGK tarafından gönderilen genel sağlık sigortası (GSS) borç tebligatlarının yüksek faizler nedeniyle ödeme güçlüğü çeken yurttaşlar için büyük bir sorun oluşturduğunu ifade etti. Aynı şekilde Bağ-Kur’lular da benzer bir durumla karşı karşıya.
Karakaş, kaynaklardan aldığı bilgilere göre 2025 yılına kadar SGK ve vergi borçları için yeni bir yapılandırma kanununun çıkarılmayacağını belirtti. Ancak 2025 yılı Mart veya Nisan aylarında hükümetin faizleri düşürmeye başlamasıyla birlikte yeni bir yapılandırma kanununun çıkmasının kuvvetle muhtemel olduğunu ifade etti.