Bilecik’in Hürriyet Mahallesi’nde kurulan kapalı pazarda kilosu 50 liradan satılan ve tanesi 300 lirayı bulan karpuz, tüketicinin isteği üzerine dilimlerle satılmaya başlandı.
Yaz mevsiminin en çok tüketilen meyvelerinden karpuz tezgaha çıktı. İran karpuzu olarak pazardaki yerini alan karpuzun kilosu 50 liradan satışa sunulurken, karpuzdan talep edenler ortalama 300-400 lirayı gözden çıkarmak zorunda kalıyor. Bu parayı yüksek bulanlar sık sık "Dilimle satılıyor mu, yarısını alabilir miyiz" diye sorunca, Bilecik Kapalı Pazarı’nda meyve satışı yapan Kadir Demirbaş, karpuzu alınabilir ölçülerde keserek satışa sundu.
Bazılarını ikiye bölen, bazılarını ise çeyrek dilimler halinde kesen Demirbaş, karpuzları streç filmle sarıp, dilimini 70 liradan tüketiciye satmaya başladı.
Demirbaş yaptığı açıklamada, "Pazar eskisi gibi dolmuyor. Başta karpuz olmak üzere yaz meyveleri sezona pahalı giriş yaptı. Bu yüzden karpuzu dilimle satmaya başladık" dedi.
Gıda enflasyonu resmi enflasyonu katladı
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), şubat ayı enflasyon verileri ve gıda enflasyonuyla ilgili raporunu paylaştı.
DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 71,2 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 87,3 oldu. Öte yandan TÜFE 2005’ten bu yanda 18 kat; gıda fiyatları ise 2005’ten bu yana 27 kat arttı.
Raporda, "TÜİK verilerine göre TÜFE’deki değişim 2024 Şubat’ta bir önceki aya göre yüzde 4,53, ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,07 oldu. 2024 yılının ilk iki ayında ortalama fiyat artış oranı ise yüzde 11,54 olarak gerçekleşti. 2024 Şubat döneminde en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 94,8 ile lokanta ve otellerde oldu. İkinci en yüksek fiyat artışının görüldüğü harcama grubu yıllık yüzde 91,8 artışla eğitim olurken üçüncü harcama grubu ise yüzde 81,3 ile sağlık oldu." denildi.
GIDA ENFLASYONU RESMİ ENFLASYONUN ÇOK ÜZERİNDE
DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre, gıda enflasyonu ortalama yüzde 71,2 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 87,3 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 81,1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 93 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 111,7 olarak gerçekleşti.
DİSK-AR'ın hesaplamasına göre, dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 68 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 51,8 oldu. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 112 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 52 oranında kaldı.
DİSK-AR’ın TÜİK’in mikro veri setlerinden yararlanarak hazırladığı araştırmaya göre, 2023 yılında hissedilen enflasyon, açıklanan (resmi) enflasyonun yaklaşık iki katı oldu. Ortalama hissedilen (algılanan) enflasyon 2023’teki ortalama açıklanan (resmi) enflasyonun 53 puan üzerinde hesaplandı.
"GIDA FIYATLARI ISE 2005’TEN BU YANA 27 KAT ARTTI"
2005 yılında 114,5 olan TÜFE endeksi, Şubat 2024’te 2073,9’a yükseldiği belirtilen araştırmada, "2005’te 112,9 olan gıda fiyatları endeksi ise 2024’te 3046,3’e yükseldi. Böylece TÜFE 2005’ten bu yanda 18 kat; gıda fiyatları ise 2005’ten bu yana 27 kat arttı. Şubat 2005’te yüzde 8,69 olan yıllık enflasyon oranı Şubat 2024’te yüzde 67,07 oldu. 2005’te yüzde 6,37 olan yıllık gıda enflasyonu ise Şubat 2023’te yüzde 71,12’ye yükseldi" denildi.
Araştırmaya göre, Aralık 2005’te TÜFE’yle aynı seyreden gıda fiyatları endeksi Ocak 2024’te TÜFE’nin 972 puan (yüzde 46,9) üstüne çıktı.
