Kahramanmaraş'ın en etkin haber sitesi Köşe Yazarı Mustafa Karaaslan bugünkü yazısında ''Hayrettin Güngör; Düzbağ Baraj Projesine neden sessiz kalıyor?''diye yazdı.
KAHRAMANMARAŞ’IN kaderi bu olmasa gerek…
Hep söylüyorum yine söylüyorum:
Kahramanmaraş sahipsiz…
Ayvalı Barajından su vermeyen bir zihniyetin sonucunda tarlalarında kuruyan ürünlerinden dolayı çiftçilerimizin isyanını geçen aylarda Kanal Maraş gündeme taşımış ve ulusal medyada yer almasını sağlamıştı.
Ne diyordu Sayın Cumhurbaşkanı:
‘’Ekilmedik bir karış yer kalmayacak’’
★
Bizim sulama birliği de Cumhurbaşkanımızın talimatına rağmen çiftçilerimize ürün ektirmemeye çalışıyor.
Herhalde patlıcanı, biberi sebzeyi ithal edeceğiz Maraş’a.
★
Sulama Birliği, çiftçilere gönderdiği mesajda şöyle diyor:
‘’Değerli çiftçilerimiz, 2023 yılı sulama sezonunda bahçe (biber, patlıcan, vb.) ürünlerinden sulama beyanı alınmayacak ve su verilmeyecektir.’’
★
Bugün sizlere su dosyasını açacağım…
Hani kendi suyumuzu Gaziantep’e verdik ya…
Hem de elimizle…
Şimdi ne yapılmak isteniyor biliyor musunuz?
Sıkı durun…
DÜZBAĞ BARAJI YAPIMINA İZİN VERİLEREK KAHRAMANMARAŞ’IN SUYUNUN TAMAMINI ALMAK İÇİN İNŞA EDİLMEK İSTENİYOR…
★
Olay şudur:
Onaylı Planlama Raporlarına göre Göksu’dan Gaziantep’e 173 Milyon Metreküp su verilmesi gerekmektedir.
Bu suyu alabilmek için Helete’den Gaziantep’e 135 km iletim hattı tamamlanmıştır.
Bu hatta su inşa edilmiş olan Düzbağ Regülatöründen pompajla verilmektedir.
Bu regülatörün depolaması olmadığı için Gaziantep’e yılda ancak 60-70 Milyon metreküp su verilebilmektedir.
Şimdi yeterince su alamadığı bahane edilerek Göksu Nehri üzerinde Türkiye’nin en yüksek dolgu barajı inşa edilmek istenmektedir.
Düzbağ Regülatöründen yeterince su alınamayacağı daha başından bilinmekteydi.
Düzbağ Regülatöründen suyun cazibeyle değil pompalanarak alınacağı da daha başından belliydi.
★
O halde niye Düzbağ Regülatörü mevcut yerinde yapıldı?
Çünkü maksat Düzbağ Barajı yapımını zorunlu hale getirmekti…
★
Düzbağ Barajı Ilısu Barajından hem dolgu hacmi hem de yükseklik olarak 1,5 kat büyük olduğu için barajın yaklaşık 1 Milyar dolara mal olacağı uzmanlar tarafından ifade edilmektedir…
★
Belediyeler yapılan içme suyu yatırımlarının bedelini DSİ’ye geri ödemek zorunda olduğu için neden Düzbağ Barajı yapımında ısrar edilmektedir?
Maksat çok açık, Düzbağ Barajına gelen 297 Milyon/yıl metreküp suyun tamamı Gaziantep’e çevrilmek istenmektedir.
★
Peki neden?
VARAN 1
Çünkü Gaziantep’te su sıkıntısı çekilmektedir…
Bu su sıkıntısını gidermek anlamında Kayacık ve Doğanpınar Barajlarına cazibe ile su akıtılmak istenmektedir.
Kayacık ve Doğanpınar Barajlarının ikisi de Sacir suyundan beslendiği ve su sadece Kayacık barajına yetmediği halde Doğanpınar barajının temeli 2013 yılında atılmış ve baraj 2019 yılında tamamlanmıştır.
Doğanpınar barajına kamulaştırması ile birlikte Temmuz 2022 fiyatlarıyla 2,6 Milyar TL harcanmıştır.
★
Eyyyy Kahramanmaraş halkı uyan…
Gaziantep’te suyun aktarılacağı baraj bile inşa edilmiştir.
Kahramanmaraş’ın suyu Düzbağ Barajının yapımıyla Gaziantep’teki sulama projelerine aktarılacaktır.
DSİ Bölge Müdürlüğü Kahramanmaraş’ta olduğu halde Gaziantep İline çalışmaktadır.
Sacir Suyu üzerinde inşa edilen Kayacık ve Doğanpınar Barajlarıyla sulama alanları
VARAN 2
Mademki amaç Göksu Nehrinin suyunun tamamını Gaziantep’e aktarmaktadır. O halde Düzbağ Barajının yapımını zorunlu hale getirmek için neler yapılmıştır?
Düzbağ Regülatörünün yapıldığı yer bilerek yanlış seçilmiştir.
Düzbağ Regülatörünün yapım yerine karar verirken su Kırkpınar kaynaklarının mansabından cazibe ile şu anda inşa edilmiş olan 135 kilometrelik iletim hattının yükleme havuzuna cazibe ile iletilebilirdi.
Ancak kasıtlı yapılmış bir yanlış mukayese ile Düzbağ Regülatörünün yeri bugünkü inşa edilmiş olan yer olarak belirlenmiştir.
★
Peki neden?
Amaç Düzbağ Barajının yapımını zorunlu hale getirmek ve suyun tamamının Gaziantep’e çevirmektir.
İhtiyaç duyacağı suyun büyük bölümünü cazibe ile alacaktı. Yani Gaziantep bugün pompajla iletilen pahalı su yerine çok daha ucuz olan cazibeli su kullanmış olacaktı…
Düzbağ Regülatörünün yerine karar verirken yapılan mukayese
Bunun yanında suyun tamamını alamadığı için mansapta yer alan Adıyaman Göksu Araban Projesi kapsamında sulanacak alanlara yeteri kadar su bırakılmış olacaktı.
Düzbağ barajından suyun tamamı çevrilirse, Adıyaman Göksu Araban Projesi kapsamında Kahramanmaraş’ta sulanması planlanan 8.692 hektar ile Adıyaman’da sulanması hedeflenen 28.367 hektar alanın sulanması mümkün değildir.
Adıyaman Göksu Araban Projesi Çetintepe Barajı Sulama Alanları (DSİ 20. Bölge Müdürlüğü 2017 Yılı Takdim Raporu, sayfa 111).
VARAN 3
Düzbağ Barajının yapımını mecbur hale getirebilmek için Çetintepe Barajının tamamlanması ertelenmiştir.
2008 Yılında ilan edilen GAP Eylem Planında Gaziantep’in içmesuyu Çetintepe Barajından sağlanması öngörülmüştür.
Çetintepe Barajının alternatif olmaktan çıkarabilmek ve Düzbağ Regülatörüne başlayabilmek için Çetintepe Barajının ikmal ihalesi ertelenmiştir.
Diğer taraftan barajın yapımının tamamlanmasının ve aciliyetinin önüne geçmek için de Çetintepe Barajından Kahramanmaraş Ayvalı Barajına yapılan ve %50’si Avrupa Birliği fonlarından karşılanacak içmesuyu projesi ihale hattı projesi de iptal edilmiştir.
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Ayvalı Barajı Derivasyon Sistemleri Ön Raporu
VARAN 4
Düzbağ Barajının 1 Milyar dolarlık maliyetinden Gaziantep Belediyesini kurtarmak için de 2018 yılında kanuni düzenleme yapılmıştır. İçmesuyu tesislerinin geri ödemesinde; geri ödemenin başladığı yıla getirilen maliyet 30 Yıla bölünerek yıllık ödeme miktarı bulunmaktadır.
Bu tutar belediye içmesuyuna zam yapmadığı sürece sabit kalmaktadır.
Ancak içmesuyuna zam yapılması halinde yıllık taksit miktarı yapılan zam oranında artırılmaktadır.
1053 sayılı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkındaki Kanuna 2018 yılında eklenen ek fıkrayla (Ek fıkra 19/4/2018-7139/22 md) geri ödenecek bu tutar, kesintiler düşüldükten sonra ilgili belediyeye gönderilecek tutarın %10’unu aşamaz hükmü konulmuştur.
Geri ödemede finans maliyeti yani yatırım dönemi faizleriyle yaklaşık %10 oranında olan kontrollük hizmetleri bedelleri dikkate alınmamaktadır.
Projenin devlete maliyeti yaklaşık 1 Milyar dolar olduğu halde faizin ve kontrollük hizmetlerinin dahil edilmemesiyle birlikte maliyet en az 12 Milyar TL, bunun yıllık taksit miktarı ise yaklaşık 400 Milyon TL olacaktır.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin 2022 bütçesi yaklaşık 2,75 Milyar TL’dir.
Halen Gaziantep Büyükşehir Belediyesi DSİ’nin yapmış olduğu diğer tesislerin geri ödemesi nedeniyle Düzbağ Barajının maliyeti ne olursa olsun devlete en fazla 100 Milyon TL ödeyecektir ki, bu bugün ödediği pompaj bedelinin yaklaşık 1/3’üne eşittir.
Ancak projenin devlete yıllık maliyeti 1 Milyar doların yaklaşık %10’u kadar olan 1,8 Milyar TL’dir.
İşte bunun için diğer cazibeli ve pompajlı alternatifler ortadan kaldırılarak böylesine büyük ve maliyetli bir proje olan Düzbağ Barajı DSİ eliyle yapılmak istenmektedir.
Hatta şöyle söylenmektedir: “İster 1 Milyar dolar olsun ister 1 Milyar TL olsun parayı DSİ ödeyecek”.
Düzbağ Barajı İzmit Yuvacık barajı ile kapasite olarak, iletim hatlarının uzunluğu açısından ve pompaj tesisleri noktasından karşılaştırılabilecek bir projedir. Birim su maliyeti açısından Düzbağ projesi Yuvacık projesinden yaklaşık 2,5 misli fazladır.
Düzbağ Barajı projesinde ısrar edilmesinin temel nedeni yeterince su olmadan inşa edilen Doğanpınar Barajına su aktarmak ve maliyetine bakılmaksızın suyu Gaziantep’e cazibeyle iletmektir.
Çünkü Gaziantep Belediyesi bu projenin kamuya maliyetinin sadece %5’ini geriye ödeyecektir.
İşte bunun içindir ki Çetintepe Barajı ertelenmiş ve suyu şehre cazibeyle iletecek alternatif projeler kasıtlı bir şekilde ortadan kaldırılmıştır.
★
Bu bağlamda suyuna sahip çık Kahramanmaraş diyorum…
Bir suyumuz var onu da Gaziantep’e kaptırdın, bari yapılacak barajla tamamını elimizden aldırmayın diyorum…
Siyasetçilerimizin dikkatini çekmek adına ve Kahramanmaraş halkının bazı gerçekleri bilmesi adına bu yazıyı yazmayı bir görev ahdettim…
Diyorum ki; Fatma Şahin Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı ve Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı…
Ya Hayrettin Güngör?
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı ve Tarihi Kentler Birliği Başkanı… (Fatma Şahin'e uyarı yaptı mı?)
Bu şehirde görev yapan, bu şehrin ekmeğini yiyen Mevlüt Aydın ise tüm bu projelerden bilgisi olup, DSİ Genel Müdürlüğü koltuğundan 2020 tarihinde emekliye ayrıldı. Sorumluluğu vardır diye düşünüyorum...
★
Sözün özü şu:
Hayrettin Güngör ve diğer siyasetçiler neden Gaziantep’in bu düzbağ baraj projesine sessiz kalıyor?
Yarın bir gün Kahramanmaraş’ta bırakın içme suyunu, çiftçilerimiz tarlalarını sulayamayacak durumda kalırlarsa bunun vebalini kim üstlenecek?
Şimdiden patlıcan ve biber ekimi yapanlara su verilmeyeceğini sulama Birliği duyuruyorsa…
Aba altından sopa gösteriliyorsa…
Bir nevi çiftçiler ölsün demeye getiriliyorsa…
Erol Geyik Efendi o koltuktan derhal alınmalıdır...
Yarınlarımız da tarlalarımıza su verilemeyecekse...
Kimse ekmesin ekene su vermem denilecekse... (Maraş altı tamamen imarlı ancak çiftçiler tarlalarına ekmek zorunda yoksa nasıl geçinecekler)
Bu şehir zebzesiz kalacak demektir...
YAZIK ÇOK YAZIK...
